Chuyển mùa hanh khô, trẻ bùng phát triệu chứng viêm da cơ địa

Vài tuần trước, con gái chị Hạnh mới 7 tuổi, ở Hà Nội kêu với mẹ bị nổi mảng rát đỏ, da khô sần, ngứa ở lưng, ngực, tay chân. Mẹ đi công tác xa, gia đình ngại dịch bệnh nên không đưa con đi khám mà tự mua thuốc về nhà bôi.

Được mấy ngày, bé đỡ ngứa nhưng sau đó lại bùng phát các triệu chứng, bé ngứa ngáy khó chịu, ngủ không ngon, ăn kém.

Khi mẹ đi công tác về, bé P nói vùng ngứa nhất là hai bên bẹn, nhưng vì ngại bố nên bé không dám nói. Hốt hoảng, mẹ bé vội đưa con đến phòng khám da liễu Dr.HS+.

Bé P đến phòng khám trong tình trạng hai bên bẹn lở loét, vài nốt đóng vảy, bội nhiễm. Vết loét ở vùng nếp gấp kẽ nhiễm trùng nặng thậm chí còn khiến bé khó chạy nhảy như bình thường.

Chẩn đoán bệnh nhi bị viêm da cơ địa, các bác sĩ Phòng khám Da liễu Dr.HS+ chỉ định điều trị kháng sinh phòng nguy cơ nhiễm trùng huyết. Bé gái buộc phải nghỉ học vài ngày, sau khi điều trị kháng sinh, bác sĩ điều trị viêm da cơ địa cho bé.

Ngứa – triệu chứng nhiều bệnh trên da

Theo bác sĩ da liễu Trịnh Thị Thu Hường, bình thường da có một lớp màng bảo vệ da khỏi các tác nhân gây bệnh, giúp ngăn nước bốc hơi. Tuy nhiên, ở người viêm da cơ địa, lớp màng này bị tổn thương, da bị khô, mất nước, các vi khuẩn bên ngoài xâm nhập và làm xuất hiện các nốt mẩn đỏ, mụn nước ngứa ngáy.

BS Hường cho biết, ngoài các hoạt động thể lực thể thao, không đảm bảo vệ sinh thì thời tiết hanh khô như hiện nay là điều kiện thuận lợi cho các bệnh về da bùng phát, biểu hiện đầu tiên là ngứa. Đây cũng là triệu chứng chủ yếu của các bệnh nhi khi đến khám tại Phòng khám da liễu Dr.HS+.

Một nhóm bệnh khác cũng gặp nhiều trong thời gian này và gây ngứa là viêm da tiếp xúc kích ứng, do các nguyên nhân như mạt bụi nhà, phấn hoa, lông súc vật, hoặc dị nguyên thức ăn như trứng, sữa, lạc, tôm, cua…

Tuỳ từng giai đoạn bệnh, trẻ bị viêm da cơ địa có biểu hiện khác nhau. Ở giai đoạn cấp tính, tổn thương là mụn nước dập vỡ trên nền dát đỏ, rỉ dịch, tạo thành vảy tiết…, thường hay gặp ở trán, má, cằm, nặng hơn có thể lan ra chân tay, thân mình.

Sang giai đoạn bán cấp, triệu chứng bệnh nhẹ hơn, các dát sần trên nền da đỏ, tập trung thành mảng hoặc rải rác, thường thấy ở mặt duỗi các chi. Tới giai đoạn mạn tính, da trẻ dày khô, vết nứt da đau, thường ở các nếp gấp lớn, lòng bàn tay, lòng bàn chân, cổ tay, cổ chân…

Viêm da cơ địa nếu không được chẩn đoán, điều trị và chăm sóc kịp thời, bệnh có thể gây ra một số phiền toái cho trẻ. Trong đó, ngứa là tình trạng dễ thấy. Ngứa có thể khiến trẻ quấy khóc, khó ngủ, ngủ không ngon giấc; kém ăn.

Hơn nữa thương tổn da có thể bị bội nhiễm vi khuẩn (tụ cầu), virus (HSV), nấm (với tổn thương đặc trưng có hình tròn, đỏ, bên trên có vảy)… làm bệnh viêm da cơ địa trầm trọng hơn. Nguy hiểm hơn, trẻ có thể bị nhiễm trùng huyết. Đối với một số trẻ lớn, viêm da cơ địa có thể ảnh hưởng tâm lý, trẻ thiếu tự tin.

Cần đi khám chuyên khoa, thay vì tin “bác sĩ Google”, tự mua thuốc

Từ thực tế khám chữa bệnh, bác sĩ Hường cho biết nhiều cha mẹ khi thấy con bị ngứa không đưa đi khám ở cơ sở chuyên khoa da liễu mà tự tìm thông tin trên mạng, tự mua thuốc, thậm chí xin đơn thuốc của người khác để mua cho con.

“Nhiều gia đình vẫn nghĩ ngứa hay bệnh trên da không ảnh hưởng sức khoẻ nên chần chừ không đi khám” – BS Hường cho biết.

Một tình trạng phổ biến là gia đình tự đi mua thuốc về bôi cho con mà không biết thành phần thuốc thường chứa corticoid.

Theo BS Hường, thuốc chống viêm corticoid dạng bôi rất hiệu quả trong điều trị viêm da cơ địa nhưng cần có chỉ định chặt chẽ của bác sĩ da liễu.

“Nhiều người cho rằng thuốc bôi sẽ không ảnh hưởng sức khoẻ, khác với thuốc uống hay tiêm. Thuốc chứa corticoid dùng lâu ngày không đúng liều lượng, nồng độ sẽ hấp thu qua hệ thống mao mạch, có thể gây bệnh lý toàn thân, mỏng da, teo da” – nữ bác sĩ cho biết.  Với trẻ nhỏ có thể gây chậm phát triển, hội chứng Cushing.

Bên cạnh tự mua thuốc, tự dùng, nhiều gia đình còn tự ngưng thuốc sau vài ngày bôi thấy đỡ ngứa. Thuốc corticoid có tác dụng giảm kích ứng, không điều trị được căn nguyên, nguồn gốc nên vài ngày sau trẻ tái phát triệu chứng.

Bác sĩ khuyến cáo, khi thấy trẻ có biểu hiện mẩn đỏ, khô da, ngứa nhiều, cha mẹ cần đưa trẻ đến các cơ sở y tế chuyên khoa da liễu để được khám xác định căn nguyên, điều trị kịp thời, tránh biến chứng. Tùy vào tình trạng bội nhiễm hay mức độ ngứa, bác sĩ chỉ định thuốc phối hợp kèm theo như: thuốc kháng sinh, thuốc kháng virus, thuốc chống nấm, thuốc chống ngứa…

Để điều trị viêm da cơ địa, việc chăm sóc da cho trẻ, trong đó giữ ẩm da, là rất cần thiết đặc biệt trong thời tiết hanh khô. Bác sĩ Hường khuyên cha mẹ không nên bôi, tắm cho trẻ bằng các nước lá không rõ nguồn gốc hay bôi các loại rượu thuốc có thể khiến bệnh của trẻ nặng thêm. Trẻ nên tắm bằng những loại sữa tắm dịu nhẹ, ít kích ứng và có tính chất dưỡng ẩm. Khi tắm, nước không được quá nóng và không nên ngâm trẻ quá lâu.

Ngoài ra, cha mẹ cần chú ý loại bỏ các yếu tố kích ứng làm cho tình trạng của bệnh nặng lên ví dụ như bụi, mạt nhà, phấn hoa, lông súc vật…; Không nên cho trẻ ăn các loại thực phẩm có nguy cơ gây dị ứng hoặc thực phẩm lạ.

Minh Hào