Lo ngại tăng tình trạng độc thân khi thừa 1,5 triệu đàn ông vào 2034

Chiều 29/5, Quốc hội tiếp tục thảo luận ở hội trường về đánh giá bổ sung kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội và ngân sách Nhà nước năm 2023; tình hình thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội và ngân sách Nhà nước những tháng đầu năm 2024.

ĐBQH Hoàng Thị Thu Hiền (đoàn Nghệ An) đồng tình với báo cáo của Chính phủ về những kết quả đạt được trong công tác bình đẳng giới thời gian qua. Bên cạnh đó, đại biểu Hiền quan tâm đến việc thực hiện mục tiêu, tỉ lệ chênh lệch giới tính khi sinh.

Bà Hiền cho biết, theo Báo cáo số 273 (16/05/2024) của Chính phủ về kết quả thực hiện các mục tiêu quốc gia về bình đẳng giới năm 2023, chênh lệch giới tính khi sinh là 112 bé trai/100 bé gái, tốc độ gia tăng chênh lệch giới tính khi sinh được khống chế nhưng chưa ổn định và vẫn cao hơn mức cân bằng tự nhiên.

Đại biểu Hiền bày tỏ sự đồng ý với đánh giá này, và cũng theo đại biểu nếu tình trạng này kéo dài sẽ gây nên nhiều hệ lụy cho xã hội.

Theo đại biểu, Việt Nam đang là quốc gia có tỉ lệ chênh lệch giới tính khi sinh cao thứ 3 khu vực sau Ấn Độ và Trung Quốc.

Theo Tổng cục Thống kê, nếu vấn đề này không được kiểm soát hiệu quả, dự báo Việt Nam số lượng nam giới nhiều hơn nữ giới là 1,5 triệu người vào năm 2034, Việt Nam sẽ phải đối mặt với nhiều vấn đề như: Thiếu hụt lao động nữ trong các ngành nghề phù hợp, tăng tình trạng độc thân không tự nguyện của nam giới, người già độc thân tăng gánh nặng cho an sinh xã hội, phá vỡ cấu trúc gia đình truyền thống,…

Đại biểu cho rằng cần nhận diện bình đẳng giới một cách thực chất hơn nữa, chênh lệch giới tính khi sinh tăng cao là biểu hiện rõ nhất của bất bình đẳng giới.

Để kiểm soát tốt hơn tỉ lệ chênh lệch giới tính khi sinh, nữ đại biểu đề xuất bổ sung những quy định pháp luật đảm bảo khả thi kiểm soát mất cân bằng giới tính khi sinh, cần tuân thủ các quy định pháp luật cấm xác định giới tính, lựa chọn giới tính khi sinh tại các cơ sở y tế.

Tăng cường nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi, tổ chức các chiến dịch truyền thông với thông điệp rõ ràng, tác động mạnh đến cảm xúc của  người dân, cần lên án những hành vi phân biệt giới tính, lựa chọn giới tính khi sinh và tạo sự đồng thuận cho xã hội cùng chung tay thực hiện.

Tuân thủ quy định của Bộ Luật Dân sự về quyền bình đẳng của con gái trong việc nối dõi, thừa kế, xây dựng hệ thống gia đình linh hoạt, giảm tập tục phụ nữ xuất giá tòng phu cho phù hợp với thực tiễn phát sinh.

Tại phiên thảo luận sáng nay, ĐBQH Trần Kim Yến (đoàn Tp.HCM) cho biết, việc thực hiện các mục tiêu quốc gia về bình đẳng giới đã đạt được nhiều kết quả khá tốt. Hệ thống pháp luật về bình đẳng giới ngày càng được hoàn thiện, đồng bộ, phù hợp với bối cảnh phát triển kinh tế – xã hội và xu thế hội nhập quốc tế của đất nước.

Tuy nhiên, Việt Nam đang bước vào giai đoạn già hóa dân số và dự báo đến năm 2036 Việt Nam bước vào thời kỳ dân số già. Lao động nữ vẫn chiếm phần lớn trong những ngành thâm dụng lao động, làm việc ở các vị trí giản đơn, thiếu bền vững và nhiều nguy cơ mất việc. Bên cạnh đó là thu nhập bình quân của lao động nam và lao động nữ vẫn còn chênh  lệch khá lớn.

Từ phân tích trên, đại biểu đoàn Tp.HCM đề nghị Chính phủ quan tâm và chỉ đạo quyết liệt để có quy định về thông tin thu thập các chỉ tiêu thống kê vào chế độ báo cáo thống kê quốc gia.

Các Bộ, ngành cần có hướng dẫn cụ thể đối với các chỉ tiêu cụ thể, đối với những chỉ tiêu chưa phù hợp, chưa xác thực cần phải được rà soát, điều chỉnh hoặc đưa ra khỏi chương trình để đảm bảo được tính hiệu quả và tính khả thi.

Cùng với đó, Chính phủ, các Bộ, ngành, các địa phương cần quan tâm, bố trí kinh phí hợp lý để việc triển khai, tổ chức thực hiện các nhiệm vụ về bình đẳng giới trong chương trình, kế hoạch và các dự án phát triển kinh tế- xã hội được thuận lợi.

Về công tác đào tạo, bồi dưỡng cho đội ngũ cán bộ nói chung và đào tạo đội ngũ cán bộ làm công tác bình đẳng giới nói riêng cần được quan tâm hơn. Bố trí cán bộ nữ tiệm cận với các chức danh quy hoạch để đảm bảo nguồn lực cho các vị trí, chức danh lãnh đạo nữ.

Ngoài ra, cũng cần có sự thống nhất trong các văn bản hướng dẫn chỉ tiêu, cần đảm bảo thực hiện trong chiến lược quốc gia về bình đẳng giới, tạo cơ hội như nhau cho phụ nữ và nam giới.