Hơn 1.000 hồ đập xây dựng từ lâu, nguy cơ mất an toàn là rất lớn

Mất an toàn đập thủy điện là rất nguy hiểm

Tham gia chất vấn Bộ trưởng Bộ TN&MT Đặng Quốc Khánh sáng 4/6, đại biểu Đoàn Thị Hảo (đoàn Thái Nguyên) chỉ ra, hiện trên cả nước có khoảng trên 40.200 công trình khai thác sử dụng nước, trong đó có 6.750 hồ thủy lợi với nhiều hồ, đập nhỏ, phần lớn được xây dựng từ những năm 1970 – 1980 trong điều kiện kinh phí, trình độ kỹ thuật hạn chế, chất lượng thiết kế thi công chưa phù hợp, không có hồ sơ, thiếu kinh phí bảo trì,…

“Đề nghị Bộ trưởng cho biết trong thời gian tới, Bộ trưởng và ngành sẽ có giải pháp gì để khắc phục tình trạng trên?”, bà Hảo đặt câu hỏi.

Trả lời, Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh cho biết, hiện có 6.550 hồ thủy lợi với hơn 1.000 hồ đã được xây dựng từ lâu, do đó, nguy cơ về an toàn hồ đập là rất lớn. Nếu sửa chữa, nâng cấp và cải tạo thì cũng cần nguồn nhân lực rất lớn.

Nêu giải pháp xử lí vấn đề này, Bộ trưởng cho biết, thời gian qua Luật Tài nguyên nước đã được Quốc hội thông qua, theo đó tập trung giao cho Bộ NN&PTNT, Bộ TN&MT, Bộ Công Thương phối hợp với nhau để điều hòa, phân phối nguồn nước, đưa ra các kịch bản nguồn ngước để đảm bảo an ninh nguồn nước.

“Mất an toàn các đập thủy điện là rất nguy hiểm, nhưng khu vực nắng nóng như miền Trung mà không có các hồ sẽ hạn hán ngay. Vì vậy cải tạo hồ đập cũng phải đảm bảo tích trữ nguồn nước, an ninh nguồn nước”, ông Khánh nhấn mạnh.

Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh cho biết, với việc quản lý các hồ đập, Bộ TN&MT sẽ phối hợp với Bộ NN&PTNT đề xuất báo cáo Thủ tướng Chính phủ rà soát lại các hồ đập để đảm bảo việc giữ nước, tích trữ nước, đảm bảo sản xuất bền vững, đảm bảo điều hòa và an ninh nguồn nước.

Đại biểu Quàng Thị Nguyệt (đoàn Điện Biên) nêu rõ, đầu tư xây dựng công trình tích trữ nước là giải pháp ưu tiên để đảm bảo phục vụ dân sinh và phát triển kinh tế xã hội. Nữ đại biểu đề nghị Bộ trưởng cho biết việc thu hút đầu tư xây dựng các công trình tích trữ nước thời gian tới?

Trả lời, Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh cho biết, thời gian qua, chúng ta rất quan tâm đến việc xây dựng hồ thủy lợi để tích trữ nước. Bộ TN&MT cũng đang rà soát những nơi có đủ điều kiện để xây dựng các hồ đập, hồ thủy lợi. Việc tích trữ nước phải gắn với việc sử dụng hiệu quả nguồn nước.

Ngoài ra, việc kêu gọi các doanh nghiệp xây dựng các hồ thủy lợi, hồ đập cũng phải gắn với đảm bảo công tác bảo vệ môi trường, không ảnh hưởng đến rừng, hệ sinh thái.

“Ở khu vực miền Bắc, miền Trung và Tây Nguyên, chúng ta xây dựng các hồ đập và các hồ thủy điện, các hồ thủy điện kết hợp với hồ thủy lợi. Trong Luật Tài nguyên và Môi trường cũng có quy định quản lý ở lưu vực sông cũng như đảm bảo được việc tích trữ nước và bảo vệ môi trường tự nhiên”, Bộ trưởng nói.

850 hồ thủy điện kết nối quan trắc về Bộ TN&MT

Đại biểu Lưu Bá Mạc (đoàn Lạng Sơn) đặt vấn đề, hiện nay có nơi, vẫn có tình trạng có công trình thủy điện chưa thực sự quan tâm, đảm bảo duy trì dòng chảy tối thiểu trên sông, theo đúng quy định. Thậm chí có nơi cố tình không thực hiện, dẫn tới vấn đề là nước ở hạ lưu một số công trình thủy điện cạn khô, gây ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển đa dạng sinh học, cũng như sự phát triển du lịch.

Đại biểu đề Bộ trưởng cho biết thực trạng và giải pháp trong việc quản lý, kiểm tra, giám sát và giải quyết vấn đề nêu trên?

Trả lời câu hỏi này, Bộ trưởng Bộ TN&MT Đặng Quốc Khánh nêu rõ, các thủy điện hiện nay đều phải chấp hành quy định về duy trì dòng chảy tối thiểu để duy trì sinh hoạt của người dân, đặc biệt là các thủy điện ở vùng cao.

Ông Khánh nói rằng, Bộ TN&MT đã có nhiều cố gắng thực hiện việc yêu cầu các nhà máy thủy điện lắp hệ thống quan trắc, giám sát, kết nối về Bộ để theo dõi, giám sát, quản lý.

“Hiện đã có hơn 850 hồ thủy điện kết nối về Bộ, khi có hiện tượng không duy trì dòng chảy tối thiểu thì sẽ tổ chức trực tiếp kiểm tra, xử lý theo quy định”, ông Khánh nói và khẳng định, sẽ tăng cường kiểm tra, giám sát, đồng thời yêu cầu các địa phương thực hiện kết nối hồ thủy điện với cấp sở, cấp bộ để cùng giám sát, đảm bảo duy trì dòng chảy tối thiểu, không làm ảnh hưởng đến đời sống người dân.