Chính quyền Nga khẳng định, ông Prigozhin đã thiệt mạng

Trong tuần vừa rồi, ông Prigozhin được liệt kê tên trong số những người có mặt trên chiếc máy bay tư nhân gặp nạn ở phía Tây Bắc thành phố Moscow. Máy bay này gặp nạn khi đang trên đường tới St. Petersburg. Tuy nhiên, các cơ quan chức năng chưa khẳng định ông đã thiệt mạng cho tới thời điểm hiện tại.

Một tuyên bố được đăng tải trên kênh Telegram của Ủy ban Điều tra Nga cho biết: “Trong cuộc điều tra chiếc máy bay rơi tại vùng Tver, các xét nghiệm di truyền phân tử đã được hoàn thiện. Dựa trên các kết quả từ xét nghiệm này, danh tính của mười người thiệt mạng đã được xác định, và mười người này tương ứng với mười người được liệt kê tên trên danh sách những người đã có mặt trên chuyến bay”.

Trong những người thiệt mạng có ông Dmitry Utkin, cánh tay phải của ông Prigozhin kể từ khi thành lập tổ chức Wagner và Valeriy Chekalov, một cố vấn cấp cao của ông Prigozhin. Ba thành viên phi hành đoàn cũng đã thiệt mạng.

Lối sống bí ẩn và việc sử dụng nhiều biện pháp an ninh phòng ngừa của ông Prigozhin đã dẫn tới tin đồn về khả năng ông không thực sự có mặt trên chuyến bay. Tại nơi tưởng niệm tạm thời của ông tại St. Petersburg trong tuần này, CNN đã gặp một số người đưa ra giả thuyết, cái chết của ông Prigozhin được dàn dựng để cho phép ông trùm Wagner này có thể được điều động tới những sứ mệnh khác mang lại lợi ích cho Nga.

Vụ va chạm máy bay này xảy ra hai tháng sau vụ đảo chính bất thành mà ông tổ chức hướng vào tầng lớp lãnh đạo quân sự Nga.

Ông Prigozhin từng là một nhân vật khó nắm bắt, trở nên nổi bật sau khi tổ chức Wagner mà ông thành lập đạt được một số thành công trên chiến trường cho Nga trong chiến dịch quân sự đặc biệt của Nga tại Ukraine. Tuy nhiên, ông cũng dần trở thành một nhà phê bình gay gắt đối với chiến dịch của Nga và tầng lớp lãnh đạo của chiến dịch này.

Trong tháng 6, ông Prigozhin và binh lính của tổ chức Wagner đã chiếm một số căn cứ quân sự quan trọng và hành quân về Moscow, khiến điện Kremlin phải điều động binh lính được trang bị đầy đủ vũ khí xuống đường. Tuy nhiên, ngay trước khi hai bên cọ xát, một thỏa thuận đã được ký kết với nội dung kết thúc cuộc nổi dậy và đưa ông Prigozhin cùng những binh lính của ông tới nước láng giềng Belarus.

Sự kiện này là lời thách thức quyền lực của ông Vladimir Putin lớn nhất trong 23 năm vừa qua. Nó cũng để lại một tâm ngắm trên lưng ông Prigozhin, và nhiều chuyên gia cho rằng ông sẽ không thể tránh khỏi bản án tử hình.

Hiện, vẫn chưa rõ nguyên nhân đằng sau vụ rơi máy bay, tuy nhiên một số quan chức trong ngành tình báo của Mỹ và các nước phương Tây mà CNN đã phỏng vấn phỏng đoán, đây không phải là một vụ tai nạn. Tổng thống Mỹ Joe Biden trong thứ Tư đã đặt ra khả năng ông Putin có thể có dính líu tới vụ việc này. Ông cho biết: “Tôi không biết thực tế điều gì đã xảy ra, nhưng không hề bất ngờ về vụ việc này”.

Cho tới thời điểm hiện tại, không có bằng chứng nào cho thấy có sự dính líu của điện Kremlin hay vụ an ninh Nga trong vụ tai nạn máy bay này. Nguyên nhân đằng sau vụ việc vẫn chưa sáng tỏ và các cơ quan chức năng Nga đã thực hiện một cuộc điều tra hình sự.

Phát ngôn viên điện Kremlin ông Dmitry Peskov bác bỏ các cáo buộc điện Kremlin có thể liên quan tới vụ va chạm và đánh giá những phỏng đoán này “hoàn toàn là dối trá”.

Trong những bình luận đầu tiên được đưa ra bởi ông Putin kể từ khi vụ tai nạn xảy ra, ông đã gọi ông Prigozhin là “một người có tài” nhưng cũng khẳng định, ông Prigozhin “đã mắc nhiều sai lầm nghiêm trọng trong cuộc đời ông”.

Ông Putin và ông Prigozhin đã quen biết từ những năm 1990.

Nga có vẻ đang đưa những tổ chức như Wagner vào tầm kiểm soát, sau khi ông Putin ký một sắc lệnh các binh lính thuộc tổ chức bán quân sự cần phải đưa ra lời thề trước quốc gia.

Nguyễn Quang Minh (theo CNN)