Băn khoăn quy định dao từ 20cm được coi là vũ khí thô sơ

Đề nghị giải thích rõ từ ngữ

Tiếp tục chương trình kỳ họp thứ 7, sáng 3/6 Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự án Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ (sửa đổi).

Tham gia góp ý kiến, ĐBQH Nguyễn Văn Cảnh (đoàn Bình Định) quan tâm tới điểm b khoản 4 Điều 3 dự thảo quy định “dao có chiều dài lưỡi dao từ 20cm trở lên hoặc có chiều dài lưỡi dao dưới 20cm nhưng được hoán cải, lắp đặt có thể coi là vũ khí thô sơ”.

Theo ông Cảnh, quy định theo dự thảo sẽ tăng tính răn đe đối với những đối tượng có tiền án, tiền sự, thường xuyên gây rối trật tự công cộng, hành hung người khác, các đối tượng này không còn lợi dụng việc sử dụng dao để thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật, có hành vi đe dọa, xâm hại cơ thể người khác mà được xử nhẹ hơn so với việc sử dụng vũ khí thô sơ.

Tuy nhiên, phương án này cũng có một số hạn chế. Thứ nhất là nếu quy định dao từ 20cm trở lên hoặc dao độ chế là vũ khí thô sơ thì những đối tượng trên có xu hướng sẽ sử dụng vũ khí thô sơ theo quy định hiện hành nhiều hơn là sử dụng giao từ 20cm trở lên vì sử dụng vũ khí thô sơ sẽ có lợi thế hơn trong các vụ ẩu đả.

Thứ hai là quy định này sẽ không hạn chế được nhiều trường hợp người dân thường, trẻ em sử dụng dao nhỏ, vật nhọn mất kiểm soát, mất lý trí trong trường hợp giải quyết các mâu thuẫn trong cuộc sống khi “giận quá mất khôn”.

ĐBQH Phạm Văn Hòa (đoàn Đồng Tháp) đề nghị cơ quan soạn thảo giải thích rõ trong giải thích từ ngữ. Theo ông, dao nếu sử dụng thực hiện nhiệm vụ của lực lượng vũ trang thì gọi là vũ khí. Nếu sử dụng trong sinh hoạt gia đình, lao động sản xuất thì gọi là công cụ. Còn với những đối tượng xấu sử dụng để đe dọa tính mạng người khác thì gọi là hung khí.

Theo ông, dự thảo Luật gom lại, quy định dao là vũ khí thô sơ trong khi dao được sử dụng trong sinh hoạt gia đình, lao động sản xuất.

“Đề nghị ban soạn thảo xem gọi là vũ khí thô sơ có phù hợp không để giải thích từ ngữ rõ ràng. Dao người dân đang sử dụng gọi là vũ khí sao được, nó chỉ là công cụ”, đại biểu nêu.

ĐBQH Nguyễn Việt Hà (đoàn Tuyên Quang) nêu ý kiến về bổ sung dao có tính chất sát thương cao là vũ khí thô sơ.

Đại biểu nêu, qua báo cáo tổng kết 5 năm thi hành luật của Bộ Công an cho thấy trong tổng số 28.715 vụ sử dụng trái phép vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ gây án, giết người, cướp tài sản, cố ý gây thương tích, chống người thi hành công vụ thì có đến 25.378 vụ chiếm 88,4% đối tượng sử dụng vũ khí thô sơ, dao và các phương tiện tương tự dao để gây án, riêng đối với đối tượng sử dụng các loại dao gây án là 16.841/25.378 vụ, chiếm 66,4%.

Nhiều vụ đối tượng sử dụng dao nhọn, sắc, có tính sát thương rất cao, như dao bầu, dao phay, dao quắm và giết người với tình tiết rất manh động, gây bức xúc và hoang mang trong dư luận xã hội.

Trước đây, Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao đã ban hành Nghị quyết số 02 ngày 17/4/2003 đưa một số loại phương tiện, dụng cụ thuộc hung khí nguy hiểm, trong đó có dao phay, các loại dao sắc, nhọn để làm tình tiết định tội và tình tiết định khung hình phạt.

Thực tế hiện nay, hiện tượng thanh niên tự hoán cải, tự chế thêm vào các loại dao này để sử dụng làm công cụ phạm tội. Tuy nhiên, đại biểu cho rằng không xử lý được các đối tượng này về hành vi tàng trữ, sử dụng trái phép vũ khí, vì trong luật hiện hành không quy định dao là vũ khí.

Do đó, đại biểu cho rằng cần bổ sung vào dự thảo việc dao có tính sát thương cao là vũ khí thô sơ. Đồng thời, để tránh vướng mắc trong thực tế khi dao được sử dụng vào mục đích sinh hoạt nên quy định trường hợp đó không thuộc phạm vi điều chỉnh của Luật để đảm bảo tính khả thi của dự án Luật.

Đảm bảo khả thi trước khi trình Quốc hội thông qua

Phát biểu tại phiên họp, Thứ trưởng Bộ Công an Trần Quốc Tỏ ghi nhận các ý kiến phát biểu của các đại biểu Quốc hội đã tham gia làm rõ và cũng đã có một số ý kiến kiến nghị, đề xuất và đề nghị bổ sung điều chỉnh về văn bản dự thảo của Luật, nhất là đối với những nội dung cụ thể như về tên gọi của dự thảo luật và về giải thích từ ngữ phòng vệ chính đáng, hành vi cấm và một số những trình tự, thủ tục; về quy định khái niệm về vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ; về quy định đối với việc tiếp nhận vũ khí, công cụ hỗ trợ do tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân nước ngoài cho, tặng, viện trợ.

Về nội dung có liên quan đến quy định về khai báo vũ khí thô sơ, quy định về thủ tục cấp các loại giấy phép về vũ khí, vật liệu nổ, tiền chất về thuốc nổ và công cụ hỗ trợ, quy định về trách nhiệm quản lý Nhà nước về vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ.

Ông Tỏ cho biết, ngay trong quá trình xây dựng, chỉnh lý và hoàn thiện về văn bản dự thảo luật cũng đã được Chính phủ tập trung lãnh đạo, chỉ đạo về cơ quan chủ trì soạn thảo phối hợp với các cơ quan có liên quan nghiên cứu, khảo sát thực tiễn, tham khảo kinh nghiệm quốc tế, đánh giá về những tác động đa chiều một cách kỹ lưỡng, tạo cơ sở cho việc đề xuất về nội dung quy định trong dự thảo luật được đảm bảo về tính khả thi, đáp ứng với yêu cầu thực tiễn, đồng bộ, thống nhất với hệ thống pháp luật và các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên.

“Thay mặt cho cơ quan được Chính phủ giao nhiệm vụ chủ trì soạn thảo về văn bản dự thảo luật, chúng tôi nhận thấy rất tâm huyết và trách nhiệm, chúng tôi sẽ lựa chọn tối đa và nghiêm túc tiếp thu đối với những ý kiến hợp lý để khẩn trương tiếp tục tham mưu cho Chính phủ chỉ đạo việc sớm hoàn chỉnh về văn bản dự thảo lần cuối được chặt chẽ hơn, chất lượng hơn và đảm bảo về tính khả thi hơn trước khi trình Quốc hội thông qua”, ông Tỏ nhấn mạnh.