Doanh nghiệp ô tô lao đao vì sức mua sụt giảm trong năm 2023

Tổng doanh số bán hàng đi lùi so với năm 2022

Theo báo cáo từ Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA), trong tháng 12/2023 toàn thị trường đạt 38.740 xe, tăng 13% so với tháng 11/2023 và tăng 10% so với tháng 12 năm trước.

Doanh số này bao gồm 32.133 xe du lịch; 6.407 xe thương mại và 200 xe chuyên dụng. So với tháng trước, doanh số xe du lịch tăng 43%; xe thương mại tăng 20,5% và xe chuyên dụng tăng 9%.

Về xuất xứ, doanh số bán của xe lắp ráp trong nước đạt 24.044 xe, tăng 33% so với tháng trước và doanh số xe nhập khẩu nguyên chiếc là 14.696 xe, tăng 49% so với tháng trước.

Tuy nhiên, bức tranh doanh số ô tô năm 2023 vẫn mang gam màu xám chủ đạo. Theo số liệu VAMA cung cấp, tổng doanh số bán hàng của toàn thị trường tính đến hết tháng 12/2023 đạt 301.989 xe, giảm 25% so với 2022 với cả ba phân khúc xe đều giảm mạnh.

Trong đó, xe ô tô du lịch đạt 230.706 xe, giảm 27%; xe thương mại đạt 69.078 xe, giảm 16% và xe chuyên dụng đạt 2.205 xe, giảm 56% so với năm 2022.

Tính đến hết tháng 12/2023, doanh số bán hàng của xe lắp ráp trong nước giảm 20% trong khi xe nhập khẩu giảm 32% so với cùng kỳ năm ngoái.

Tập đoàn Thành Công (TC GROUP) thành viên ngoài VAMA cũng thông báo kết quả bán hàng tháng 12/2023 với thương hiệu xe Hyundai. Theo đó, tổng số lượng xe Hyundai bán ra trên thị trường trong tháng đạt 10.884 hiếc, tăng trưởng 36,4% so với tháng 11, đồng thời đưa tổng số xe mang thương hiệu Hyundai bán ra trong năm 2023 đạt 67.450 xe.

Như vậy, tính chung doanh số của VAMA và TC GROUP, tổng doanh số năm tiêu thụ xe năm 2023 là 369.479 chiếc.  Tính trung bình mỗi tháng thị trường tiêu thụ khoảng 30.789 chiếc. Con số cho thấy toàn thị trường ô tô tiêu thụ chưa tới 400.000 chiếc, trong khi năm 2022 đã đạt được mức này.

Kết quả kinh doanh không như kỳ vọng

Kết thúc năm 2023, Tổng Công ty Máy động lực và máy nông nghiệp Việt Nam – CTCP (VEAM – UPCoM: VEA) báo doanh thu thuần đạt 3.843 tỷ đồng, giảm 19% so với cùng kỳ. Công ty lãi sau thuế 6.297 tỷ đồng, giảm 17,8% so với cùng kỳ 2022.

Năm 2023, VEAM đặt mục tiêu doanh thu 7.766,8 tỷ đồng và lợi nhuận sau thuế 5.694 tỷ đồng. Thời điểm cuối năm, công ty mới hoàn thành 48,2% mục tiêu doanh thu và vượt 10,59% mục tiêu lợi nhuận.

Phía VEAM chi biết, lãi sau thuế giảm chủ yếu do lợi nhuận gộp giảm 30%; phần lãi hoặc lỗ trong công ty liên doanh, liên kết giảm 19% tương đương 1.346 tỷ đồng so với năm trước. Trong khi chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp hiện hành tăng 35% so với cùng kỳ.

Đáng nói, trong kỳ, công ty ghi tổng tài sản tại ngày 31/12/2023 đạt 27.138 tỷ đồng, giảm nhẹ so với hồi đầu năm. Trong đó, chiếm phần lớn là tiền gửi ngắn hạn ngân hàng lên tới gần 12.913 tỷ đồng. Khoản tiền gửi này mang lại cho công ty tới gần 1.195 tỷ đồng tiền lãi, tương đương mỗi tháng gần 100 tỷ đồng.

CTCP Dịch vụ tổng hợp Sài Gòn (Savico – mã: SVC), kết thúc quý IV/2023 với lợi nhuận gộp về bán hàng và cung cấp dịch vụ giảm 24%; lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh giảm tới 97,12% từ 181,6 tỷ đồng (quý III/2022) xuống 5,2 tỷ đồng.

Trong kỳ, chi phí lãi vay và bán hàng của công ty tăng lần lượt lên mức 45 tỷ đồng và 239 tỷ đồng, trong khi chi phí quản lý doanh nghiệp giảm nhẹ từ 154 tỷ đồng xuống gần 150 tỷ đồng. Kết quả, Savico báo lợi nhuận sau thuế quý IV/2023 vỏn vẹn 4,7 tỷ đồng, giảm gần 35 lần so với cùng kỳ năm trước.

Theo Savico, kết quả kinh doanh hợp nhất quý IV/2023 giảm so với quý IV/2022 chủ yếu do tình hình kinh doanh của thị trường ô tô vẫn còn gặp nhiều khó khăn, các đơn vị thành viên trong hệ thống Savico phải tăng chi phí kinh doanh nhằm duy trì sản lượng bán hàng.

Ngoài ra, lợi nhuận đóng góp từ các công ty liên kết giảm mạnh 86% so với cùng kỳ dẫn tới lợi nhuận sau thuế quý IV/2023 đi lùi.

Lũy kế năm 2023, doanh thu thuần của Savico đạt gần 20.849 tỷ đồng. Công ty báo lãi sau thuế 38 tỷ đồng, giảm hơn 15 lần so với năm trước, cách xa so với kỳ vọng doanh thu 29.673 tỷ đồng và lợi nhuận 439 tỷ đồng đặt ra tại đại hội cổ đông thường niên.

“Ông trùm” Mercedes-Benz, Dịch vụ Ô tô Hàng Xanh (Haxaco, HoSE: HAX) kết thúc quý IV với doanh thu thuần đạt 1.076 tỷ đồng, giảm 33% so với cùng kỳ năm trước.

Trong kỳ, khoản lợi nhuận khác của Haxaco giảm 40% so với cùng kỳ năm trước xuống còn 7,7 tỷ đồng, Lợi nhuận gộp giai đoạn này đạt 79 tỷ đồng, trong khi cùng kỳ xấp xỉ 117 tỷ đồng.

Trong khi đó, chi phí bán hàng lại tăng nhẹ so với cùng kỳ lên 43 tỷ đồng. Kết quả, Haxaco báo lợi nhuận sau thuế 22 tỷ đồng, trong khi cùng kỳ năm trước đạt hơn 47 tỷ đồng.

Luỹ kế năm 2023, Haxaco ghi nhận doanh thu thuần đạt 3.981 tỷ đồng, giảm 41% so với năm trước. Công ty báo lãi sau thuế 37 tỷ đồng, giảm mạnh 84,6% so với năm 2022.

Haxaco cho biết, năm 2023 mang đến nhiều thách thức kinh tế cho nhiều lĩnh vuẹc, đặc biệt là ngành kinh doanh ô tô. Doanh thu và giá vốn năm 2023 giảm 41%, các chi phí cố định năm 2023 được duy trì tương đương năm 2022 làm lợi nhuận giảm mạnh.

CTCP City Auto (mã: CTF) – đơn vị ủy quyền chính thức của Ford Việt Nam ghi nhận doanh thu thuần về bán hàng và cung cấp dịch vụ quý IV/2023 đạt 2.305,8 tỷ đồng, giá vốn hàng bán ở mức 2.051,5 tỷ đồng, gần như đi ngang so với năm trước.

Đáng nói, trong kỳ, công ty ghi nhận doanh thu hoạt động tài chính đạt hơn 50,2 tỷ đồng, tăng gần 222% so với quý IV/2022. Chi phí tài chính và chi phí bán hàng của công ty tăng lần lượt lên 46,6 tỷ đồng và 112,5 tỷ đồng. Trong khi chi phí quản lý doanh nghiệp giảm 30% so với cùng kỳ còn 32,7 tỷ đồng.

Kết quả, City Auto báo lãi sau thuế 6,9 tỷ đồng, giảm 82% so với cùng kỳ năm trước. Luỹ kế năm 2023, City Auto ghi nhận doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ đạt 7.385,2 tỷ đồng, công ty báo lãi sau thuế 46,2 tỷ đồng, giảm 61% so với năm 2022. Theo giải trình từ phía công ty, thị trường kinh doanh ô tô năm 2023 giảm sụt do suy thoái toàn cầu.

Năm 2023, City Auto đặt mục tiêu doanh thu đạt 8.988,6 tỷ đồng, lợi nhuận trước thuế đạt 170,8 tỷ đồng. Như vậy, kết thúc năm, công ty thực hiện được 82% kế hoạch doanh thu và 32% kế hoạch lợi nhuận năm.