“Tình bạn vượt qua chính trị đơn thuần” của ông Hun Sen và ông Thaksin

Sự xuất hiện bất ngờ của cựu Thủ tướng Thái Lan Thaksin Shinawatra tại Campuchia vào ngày 5/8 đã thu hút nhiều sự chú ý.

Vị cựu lãnh đạo Thái Lan 74 tuổi, đã sống lưu vong trong 15 năm, đến quốc gia láng giềng để chúc mừng sinh nhật lần thứ 71, bước sang tuổi 72, của ông Hun Sen – Thủ tướng vừa mới mãn nhiệm của Campuchia, theo truyền thông địa phương.

Fresh News – một hãng tin trực tuyến có liên kết chặt chẽ với ông Hun Sen đã chia sẻ những hình ảnh về lễ kỷ niệm. Chính bản thân ông Hun Sen cũng đăng tải một số hình ảnh lên kênh Telegram cá nhân.

Các bức ảnh cho thấy ông Thaksin và em gái, bà Yingluck Shinawatra, đã dự tiệc sinh nhật cùng với đại gia đình ông Hun Sen, bao gồm ông Hun Manet – người vừa được Quốc vương Campuchia bổ nhiệm làm tân Thủ tướng Campuchia.

Ông Hun Sen tiết lộ với Fresh News rằng sau bữa tiệc sinh nhật, hai anh em ông Thaksin đã qua đêm tại dinh thự của ông ở thị trấn Takhmao, tỉnh Kandal, ngay bên ngoài thủ đô Phnom Penh.

Hai người nhà Shinawatra đã rời Campuchia vào sáng ngày 6/8 sau khi dùng bữa sáng cùng ông Hun Sen, Fresh News cho biết, nhưng không nêu rõ điểm đến tiếp theo của họ.

Buổi họp mặt gia đình này đã mang đến một cái nhìn thoáng qua về mối quan hệ thân thiết giữa ông Hun Sen và anh em nhà Shinawatra.

Mối quan hệ kiên định

Mối quan hệ giữa ông Hun Sen và ông Thaksin có thể bắt đầu từ năm 1992. Mối quan hệ này đến nay vẫn bền chặt, mặc dù cả ông Thaksin và bà Yingluck đều bị lật đổ sau các cuộc chính biến.

Bữa tiệc diễn ra ở Campuchia trong bối cảnh nước láng giềng Thái Lan đang vật lộn để bổ nhiệm một Thủ tướng mới, 3 tháng sau cuộc tổng tuyển cử của người Thái.

Trước khi được nhìn thấy xuất hiện ở bữa tiệc, ông Thaksin đã thông báo tạm hoãn việc trở lại Thái Lan khoảng 2 tuần, so với ngày dự kiến ban đầu là ngày 10/8, với lý do cần phải kiểm tra sức khỏe. 

Người phát ngôn chính phủ Campuchia Phay Siphan hôm 6/8 đã làm rõ rằng việc hai anh em ông Thaksin tham dự tiệc sinh nhật của ông Hun Sen hoàn toàn là vấn đề cá nhân.

“Ông Hun Sen đã giải thích với Thủ tướng Thái Lan Prayuth Chan-o-cha và các quan chức cấp cao khác của Thái Lan”, ông Siphan nói.

“Ông ấy yêu cầu họ (phía Thái Lan) hiểu về tình bạn của ông với ông Thaksin và bà Yingluck. Họ đã tuyên bố mình là anh em kết nghĩa và không liên quan gì đến chính trị”, vị phát ngôn viên nói thêm.

Ông Kin Phea, Giám đốc Viện Quan hệ Quốc tế của Học viện Hoàng gia Campuchia, cho rằng cuộc tụ họp hoàn toàn là về các mối quan hệ cá nhân và sự kiện này không liên quan gì đến vận động chính trị hay chiến lược.

“Nếu nói về mối quan hệ cá nhân giữa ông Hun Sen và gia đình Thaksin, thì mối quan hệ giữa hai gia đình này giống như anh em ruột thịt. Nó bắt đầu vào năm 1992 trước khi ông Thaksin trở thành Thủ tướng Thái Lan”, ông Phea nói.

“Chúng tôi chưa thấy mối quan hệ giữa ông Hun Sen và gia đình Shinawatra suy giảm, và nó vẫn kiên định. Mặc dù gia đình ông Thaksin gặp bất ổn chính trị nhưng ông Hun Sen không bao giờ để điều này ảnh hưởng đến mối quan hệ”, ông nói thêm.

Bức tranh lạc quan

Ông Thaksin được bầu làm Thủ tướng Thái Lan năm 2001 và tái đắc cử vào năm 2005, nhưng ông bị lật đổ bởi một cuộc đảo chính quân sự năm 2006, bị buộc tội tham nhũng, lạm dụng quyền lực và không tôn trọng chế độ quân chủ của đất nước.

Ông đã rời Thái Lan vào năm 2008 để tránh án tù trong một số vụ án hình sự mà ông cho là có động cơ chính trị, và vẫn có nguy cơ phải ngồi tù khi hồi hương.

Chính phủ do em gái ông Thaksin, bà Yingluck Shinawatra, lãnh đạo, cũng bị lật đổ bởi một cuộc đảo chính quân sự vào năm 2014. Bà Yingluck cũng phải đối mặt với cáo buộc hình sự và phải sống lưu vong.

Năm 2009, ông Hun Sen từng bổ nhiệm ông Thaksin làm cố vấn chính phủ Campuchia, nhưng ông Thaksin đã sớm từ chức.

Trong buổi tiệc hôm 5/8, cả ông Hun Sen và ông Thaksin đều tránh đưa ra các tuyên bố chính trị, ông Phea của Học viện Hoàng gia Campuchia cho biết.

“Ông Hun Sen luôn coi trọng quan hệ song phương với các nhà lãnh đạo Thái Lan, bất kể họ thuộc chính đảng nào, miễn là hai bên tôn trọng chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ và lợi ích của nhau”, ông nói.

“Vì vậy, sự hiện diện của ông Thaksin và bà Yingluck sẽ không gây ra bất kỳ tác động nào đến mối quan hệ song phương giữa Campuchia và Thái Lan”, vị chuyên gia nhấn mạnh, đồng thời cho rằng mối quan hệ hài hòa giữa hai nhà cựu lãnh đạo sẽ chỉ càng giúp tăng cường thương mại giữa hai nước và tạo ra nhiều việc làm hơn cho người lao động gốc Campuchia ở Thái Lan.

“Những điều này sẽ mang lại lợi ích cho cả hai bên”, ông Phea nói, vẽ nên một bức tranh lạc quan về một tình bạn vượt qua chính trị đơn thuần và hứa hẹn những phần thưởng hữu hình cho cả hai quốc gia.

Minh Đức (Theo The Nation Thailand, AP, Bloomberg)