“Quy hoạch phải đi trước một bước với tư duy đột phá, tầm nhìn chiến lược”

Kết luận Hội nghị Đô thị toàn quốc 2022 sau khi nghe báo cáo, tham luận của đại diện các Bộ, ngành, Thủ tướng Phạm Minh Chính đánh giá Hội nghị thể hiện tinh thần được Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nhiều lần nhấn mạnh là “tiền hô hậu ủng, nhất hô bá ứng, trên dưới đồng lòng, dọc ngang thông suốt”, Chính phủ ban hành chương trình hành động thực hiện để đưa Nghị quyết của Đảng vào cuộc sống.

Thủ tướng nhận xét đô thị có vai trò quan trọng trong tổ chức không gian phát triển, bố trí nơi ở, sinh hoạt cho người dân; là nơi quy tụ các trung tâm kinh tế, tài chính, văn hóa, xã hội; là nơi cung cấp hệ thống cơ sở vật chất, hạ tầng thiết yếu và nguồn lực cho các hoạt động gắn với đời sống kinh tế – xã hội.

Hiện nay đô thị chỉ chiếm một diện tích nhỏ, nhưng có đóng góp quan trọng và ảnh hưởng sâu rộng đến toàn bộ đời sống kinh tế xã hội của quốc gia và đến sự phát triển của con người. Thủ tướng nhấn mạnh, đô thị hóa là xu thế tất yếu khách quan của thế giới, nhưng nếu phát triển đô thị không đúng hướng, không chuẩn mực, không bài bản sẽ dẫn tới nhiều hậu quả. 

“Ta có thể tìm thấy nhiều cơ hội hơn ở khu vực đô thị, và cũng chỉ có đô thị có thể cung cấp các giải pháp cho các vấn đề thách thức của nhân loại hiện nay như bảo vệ môi trường, biến đổi khí hậu, phòng chống rủi ro không báo trước, góp phần nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho nhân dân”, Thủ tướng nhấn mạnh.

Về chủ trương, chính sách phát triển đô thị, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ, thời gian qua, Đảng, Nhà nước đã ban hành và triển khai hiệu quả nhiều chủ trương, chính sách để phát huy tiềm năng, tạo động lực phát triển đô thị.  

Tuy nhiên, sau hơn 10 năm thực hiện điều chỉnh định hướng quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống đô thị Việt Nam, bên cạnh nhiều kết quả đạt được, đô thị Việt Nam cũng còn rất nhiều vướng mắc và các thách thức cần vượt qua. 

Theo đó, để hiện thực hóa những mục tiêu, chỉ tiêu trong Nghị quyết của Bộ Chính trị và Chương trình hành động của Bộ Chính trị, chương trình hành động của Chính phủ đã đề ra 33 nhiệm vụ tập trung vào 5 nhóm nhiệm vụ giải pháp.

Trước hết là nhóm nhiệm vụ nâng cao, thống nhất nhận thức về đặc thù của đô thị, vai trò, vị thế của đô thị trong sự phát triển chung, xác định phát triển đô thị gồm 3 trụ cột chính là quy hoạch, xây dựng và quản lý đô thị. 

Tiếp đó là nhóm nhiệm vụ nâng cao chất lượng quy hoạch và quản lý quy hoạch đáp ứng yêu cầu xây dựng, quản lý phát triển đô thị; nâng cao năng lực trong các khâu xây dựng, thẩm định và phê duyệt quy hoạch.

“Quy hoạch phải đi trước một bước với tư duy đột phá, tầm nhìn chiến lược. Quy hoạch lúng túng, chậm chạp, không được đầu tư ngang tầm thì lãng phí nguồn lực, phát triển không bền vững, phát triển không đột phá”, Thủ tướng nhấn mạnh. 

Tiếp theo là nhóm nhiệm vụ về đầu tư phát triển hệ thống hạ tầng đô thị đồng bộ, hiện đại; đồng thời tiết kiệm, tăng thu, giảm chi, phân bổ và sử dụng nguồn lực hiệu quả, đầu tư có trọng tâm, trọng điểm. 

Thủ tướng đề nghị các bộ, ngành, địa phương tập trung phát triển hạ tầng chiến lược theo 3 đột phá chiến lược đã được xác định, nhất là hạ tầng giao thông, từ đó tạo không gian phát triển mới, các khu đô thị, dịch vụ mới, tạo công ăn việc làm, sinh kế cho người dân. 

Sau đó là nhóm thực hiện song song các nhiệm vụ, đề án theo chuyên ngành riêng. Các ngành cần rà soát các nhiệm vụ có liên quan để ưu tiên tổ chức thực hiện song song, thiết thực tạo hiệu ứng cộng hưởng, hình thành sức mạnh tổng hợp trong phát triển đô thị vì lợi ích chung và mục tiêu chung.

Cuối cùng là nhóm nhiệm vụ về xây dựng thể chế, cơ chế chính sách, văn bản pháp luật, phát hiện các vướng mắc và phản ứng chính sách kịp thời, hiệu quả, nếu cần thiết thì làm thí điểm, vừa làm vừa rút kinh nghiệm, mở rộng dần, không cầu toàn, không nóng vội, nhất là trong việc xử lý những điểm nghẽn trong phát triển đô thị. Tiếp tục xây dựng và hoàn thiện chính quyền đô thị.